Minister Bussemaker neemt rapport ‘Governance in Cultuur’ in ontvangst

Op 20 april 2016 heeft Jet Bussemaker, minister van OCW, het onderzoeksrapport ‘Governance in Cultuur – stand van zaken 2016’ in ontvangst genomen tijdens een symposium, georganiseerd door de Nederlandse Vereniging Toezicht Cultuur en Cultuur+Ondernemen, in het Cobra Museum in Amstelveen. Het rapport werd de minister aangeboden door Marry de Gaay Fortman (voorzitter bestuur NVTC) en Jo Houben, (directeur-bestuurder van Cultuur+Ondernemen).

Download de rapportage Governance in Cultuur 2016

Download de benchmarkrapportage 2016

In vervolg op de enquête 2014 heeft Cultuur+Ondernemen in samenwerking met de NVTC een tweede editie van de enquête ‘Governance in Cultuur’ uitgevoerd. De NVTC heeft een benchmarkonderzoek laten uitvoeren, waarbij gebruik is gemaakt van gegevens uit de enquête.

Minister Bussemaker roept op tot professionalisering toezicht in cultuur
‘Wees niet bang voor het lastige gesprek. Diversiteit is goed voor de tegenspraak die je nodig hebt voor goed bestuur en toezicht. Ik vind het heel belangrijk dat er ruimte wordt genomen voor diversiteit in leeftijd, gender en etnische achtergrond.’ Zo onderstreepte minister Jet Bussemaker het belang van diversiteit van bestuur en toezicht in de cultuursector. Zij juicht toe dat 82% van de cultuursector zegt de Governance Code Cultuur te gebruiken. Zij roept bestuurders en toezichthouders op om te werken aan hun professionaliteit en zich bewust te zijn van hun rol voor de cultuursector.

Professionalisering
Het belang van goede governance neemt alleen maar toe in een diffuse en complexe omgeving. Steeds meer werkt men met een mix van publieke en private middelen. Behalve diversiteit is er op andere gebieden professionalisering nodig. Rolneming en goed werkgeverschap zijn een overkoepelend en terugkerend thema in de bevindingen. Bestuur en raad van toezicht moeten hun verantwoordelijkheden kennen en hun rol nemen. Ook moeten de directie en bestuur/toezicht elkaar bewust en actief informeren.
Bestuur/toezicht evalueert nog te weinig op regelmatige basis met en zonder directie. Als lid van bestuur/toezicht is het van belang regelmatig te reflecteren op het functioneren van de organisatie, de bestuurlijke inrichting van de organisatie en het eigen functioneren.

Vergelijking andere sectoren
Bij de vergelijking van de cultuursector met andere sectoren, blijkt dat de ambities en verbeterwensen van toezichthouders van culturele organisaties op verschillende punten lager scoren. Zoals de werkgeversrol en de toezichthoudende rol. Zij vatten hun rol soms minder zwaar op dan toezichthouders in andere sectoren.

Wij denken dat als je wilt verbeteren je ook moet kijken naar waar het ‘schuurt’. En wie kan dat beter zichtbaar maken dan een toneelregisseur?

De cultuursector is in beweging. Er gebeurt veel, er verandert veel en duizenden vrijwilligers zetten zich met veel energie, kennis en kunde in als bestuurder/toezichthouder voor de sector. Wij vroegen toneelschrijver en regisseur Andreas Vonder om de principes van het theater in te zetten om de essentie van de dilemma’s van het toezicht in de cultuursector boven tafel te krijgen. Naar aanleiding van het onderzoek ‘Governance in Cultuur 2016’ sprak hij met groepen makers  (conservatoren, productiemedewerkers, kunstenaars, etc.), directeuren en toezichthouders

Fetzen
Zijn bevindingen verwerkte hij in Fetzen, korte toneelscènes. Dialogen tussen vier mensen waarin de essentie van de dilemma’s op het gebied van toezicht per groep duidelijk voor het voetlicht komt. Scènes waarin gezegd wordt waar het op staat. Waarin zaken naar voren  komen die normaal verborgen blijven, waarin het onuitgesprokene hardop wordt gezegd.

Eerste Lezing
Als de Fetzen klaar zijn, is het tijd voor de laatste stap: de eerste lezing. In het theater is dit  het moment waarop alle betrokkenen (acteurs, productiemedewerkers, etc.) voor het eerst  het stuk zien en met elkaar lezen. We bootsen dit na door de Fetzen met elkaar te lezen. De verschillende Fetzen maken direct duidelijk op welke punten de verschillende partijen  elkaar versterken, en op welke ze elkaar verzwakken. Waar het schuurt en waar het eigenlijk wel lekker loopt.

We wensen u veel leesplezier en hopen dat het u inspireert. Wilt u de Fetzen gebruiken om in uw eigen organisatie een ander gesprek te voeren? Download dan ook de handleiding.

FETZEN MAKERS

FETZEN DIRECTEUREN

FETZEN TOEZICHTHOUDERS

HANDLEIDING GEBRUIK FETZEN